LA VOZ DEL PUEBLO. TELESFORO MONZÓN.

Este libro vio la luz a un año de la muerte del político, escritor, poeta y músico bergararra Telesforo Monzon. Cuarenta años después rescatamos para los lectores y lectoras actuales esta antología de artículos, entrevistas, canciones y poemas de la etapa final de uno de los líderes y referentes vascos más genuinos y queridos del siglo XX. Un homenaje, que llegó a petición popular, caracterizado por hacerse eco de su mensaje de la manera más fiel y exhaustiva: recogiendo sus mejores textos, que arrancan desde 1976. Se publican aquí, entre otras, la interesantísima charla que sostuviera en el Club Internacional de Prensa madrileño con representantes de los medios de comunicación de todo el mundo y las declaraciones realizadas en Bergara a un teóricamente corresponsal de la revista alemana Der Spiegel, además de otros textos inéditos hasta la fecha. Que esta nueva publicación, a 40 años de su muerte, sirva, pues, para reavivar y mantener su espíritu de lucha, la indomable fe que caracterizó por encima de todo a ese patriota puro e intachable que fue Telesforo Monzon.

Prólogo: Itziar Aizpurua Egaña y Santi Brouard.

"Telesforo Monzon siempre le dio a este pueblo una gran parte de su salud y de su vida, sabiendo que todo lo que daba sería irrecuperable. Él (y su esposa Josefa Ganuza) tenía claro que todo ese ímpetu y esfuerzo lo acercaba, más si cabe, inexorablemente a la muerte". Santi Brouard, en el prólogo.

"Egun, errelatoaren bataila honetan gertatutakoaren iritzi bat bitarteko guztien bide inposatu nahian dabiltzanean, eta jende asko modu otzanean erantzun gabe gelditzen denean, Monzonen hitz eta idatziek gure herrian gertatutakoa ulertzeko balio izugarria dute. Liburu honetan jasotako idatziak ez baitira iraganekoak, abertzale orok egun berretsi beharreko ideiak baizik". Urko Aiartza, Olaso Dorrea fundazioa.

HORMAK. OIHANA IGUARAN BARANDIARAN.

Institutuko sarrerako horman LEA PUTA idatzita aurkitu dute ikasleek, eta ikusi orduko, azpijanean hasi dira guztiak Leak halako mezua jasotzeko zein arrazoi ote dauden jakiteko. Pintadak, halere, ikaskideen artean dauden beste hamaika horma jarriko ditu agerian.

Denok ditugu iraintzen gaituzten hormak, esamoldeak eta jarrerak.

Eskolako hormak batzuentzat ate zabalak dira, beste batzuentzat egunero gainditu beharreko hesiak.

EMAKUMEAK TEKNOLOGIAREN HISTORIAN. GONTZAL ÁVILA RODRÍGUEZ.

Gaur egun, badakigu asko eta asko direla historian zehar teknologiaren esparruari ekarpenak egin dizkioten emakumeak. Baina gutxik lortu dute aitortza, beren asmakizunetatik eta lanetatik bizitzea eta gizartearen esker ona jasotzea. Gehienak, tamalez, ez dira aintzat hartuak izan, eta, horien artean, asko dira gutxietsirik eta zangopilaturik bizi izan direnak. Makina bat hil dira pobrezia gorrian ere, haien sormenaz baliatu den gizarteak baztertuta eta ahaztuta, askotan.

Liburu hau urrats txiki bat baino ez da teknologiarekin, asmakizunekin, enpresarekin eta beste hainbat arlorekin zerikusia izan duten emakumeak nabarmentzeko eta egokitu izan zaien egitekoa zalantzan jartzeko.

Zoritxarrez, ordea, ezagutza merezi duten emakume asko daude iluntasunean, oraindik, orri hauetan ere tarterik izan ez dutenak. Lan honek balio beza, bada, emakume horiek guztiak apaltasunez omentzeko, eta gizarte justuago bat lortzeko zer egin handia dagoela ez ahazteko. Izan ere, ez dago ulertzerik gizateriak gaurdaino egin duen bidaia luzea, emakume horien guztien bultzada eta ekarpena kontuan hartu gabe.

HOGEI MILA LEGOAKO BIDAIA ITSASPETIK. JULES VERNE

Nautilus itsas ingeniaritzako asmakizun harrigarria da; baina gizon jakitun baten sekretua gordetzen duen museoa ere bada. Zergatik nabigatzen ote du etengabe?­ Vernek ez du hori argitzeko daturik ematen, eta Aronnax kontalariak ere nekez ulertzen ditu zergatiak. Nemo kapitainak, antza denez, bere askatasuna zain­tzeko ­zeharkatzen ditu itsas hondoak.

MALKOAK EURITAN. JORDI SIERRA I FABRA.

Leo Calvert rock abeslaria, hil ondoren, mito bihurtu da, eta haren hilobia ehunka jarraitzaileren erromes-lekua. Grace alabak gorroto ditu aitaren heriotza etengabe gogora ekartzen dizkioten omenaldiak. Aitaren mireslea den Normanek, ordea, bizitza aldatuko dio.

Aitari buruz amak ezkutatu dizkion bizitzako pasarteak argitu beharko ditu Gracek.

Artista ospetsu baten argiak eta itzalen kronika hunkigarria.

ZERUAK ETA INFERNUAK. TXILIKU.

45 piezaz osaturiko bilduma eder honetan, bere jakintza zabala eta begirada zorrotza erabiliz, beste horrenbeste bidaia harrigarri egitera gonbidatzen gaitu Txilikuk, denboran zehar eta ezpazioan barrena, mundu erreal nahiz ametsezkoetan gaindi: Grezia eta Erromako mitologiak, Txinako poemak eta Arabiako lurrinak, animalia misteriotsuak zein landare bitxiak, liburu zaharren orri artetik erreskataturiko pasadizo xelebreak eta kondaira gogoangarriak, garai bateko ohitura galduak eta tresna ahaztuak…

Hango eta hemengo historia eta istorioen artetik, baina, bat nagusitzen da: gizakiak imajinatu (eta batzuetan gauzatu) dituen zeruak eta infernuak, paradisuak eta haien ifrentzuak, simetria joko batean bezala asmatu izan ditugun utopia desiragarriak nahiz distopia beldurgarriak, denak ere egilearen umore sotil eta gizatasun sakonaren bahetik pasata; erudiziotik harago, maitasun eta maisutasunezko arrastoa uzten duen ariketa literario batean.

FESTA. JASONE OSORO IGARTUA.

Sofia eta Andrea bizitza berri baten atariko ilusioarekin joan ziren inguruetako udako festarik sonatuenera. Gogoa eta gorputza aske utzita, Sofiak eta Ivanek ezin izan zioten ezetzik esan elkarrenganako erakarmenari. Sexua izan zuten. Badago hamasei urterekin haurdun geratzen den neskarik. Gazteei zirrara eragingo dien istorio honi ez zaio egiantzik falta.